Dünya yeni bir savaşın eşiğinde

Televizyondan halka seslenen Putin, mevcut kosullarin bu karari almayi ve acil harekete geçmeyi gerektirdigini kaydetti. 'Isgal plani yapmadiklarini, Ukrayna’nin silahsizlandirilmasini hedeflediklerini' dile getiren Putin, Ukrayna askerlerine de silahlarini birakma çagrisi yapti. 

Rusya lideri Putin, Ukrayna'ya müdahalenin Dogu Ukrayna ile sinirli olup olmayacagini belirtmedi.

Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin, “Ukrayna'nin askerden arindirilmasi ve Nazilerden temizlenmesi için çaba gösterilecegini” söyledi.

Putin, uluslararasi tepkilere ve Bati yaptirimlarina ragmen, Ukrayna'nin dogusundaki ayrilikçilari savunmak için Ukrayna'ya askeri operasyon düzenlendigini duyurdu.

Safak vakti televizyondan beklenmedik bir açiklama yapan Putin, “Özel bir askeri operasyon karari aldim” dedi, ancak bu müdahalenin Dogu Ukrayna ile sinirli olup olmayacagini belirtmedi.

Rusya Devlet Baskani, “Ukrayna'nin askerden arindirilmasi ve Nazilerden temizlenmesi için çaba gösterecegiz” dedi  Putin, “Rus vatandaslari da dahil olmak üzere sivillerin kaninin dökülmesinden sorumlu kisileri mahkemeye çikarma” sözü verdi.

Rusya lideri, Ukrayna askerlerine “silahlarini birakmalari” çagrisinda bulundu ve “Planlarimizda Ukrayna topraklarinin isgali yok, kimseye zorla hiçbir sey dayatma niyetinde degiliz. Bize müdahale etmeye çalisanlar (...) bilsinler ki Rusya derhal yanit verecektir. Daha önce hiç yasamadiginiz sonuçlara yol açacaktir” dedi.

'Donetsk ve Luhansk yardim istedi'

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, “Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerinin liderlerinin Kiev'in saldirganliginin püskürtülmesi için Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin'den yardim talep ettigini açikladi.

Peskov, “Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin'e Luhansk Halk Cumhuriyeti lideri Leonid Paseçnik ve Donetsk Halk Cumhuriyeti lideri Denis Pusilin'den basvuru mektuplari geldi” dedi. Peskov, sunlari söyledi:

“Basvurularda, durumun agirlasmasi ve Kiev'den gelen tehditler nedeniyle Cumhuriyetlerin vatandaslarinin evlerini terk etmek zorunda kaldiklarina ve Rusya'ya tahliye edilmelerinin sürdügüne dikkat çekiliyor. Ukrayna Silahli Kuvvetlerinin bu cumhuriyetlerde askeri saldirganliginin devam ettigi kosullarda, sivil ve endüstriyel altyapi, okullar, hastaneler, anaokullari yikiliyor ve en kötüsü de çocuklar da dahil olmak üzere siviller hayatlarini kaybediyor. Kiev rejiminin eylemleri, Donbas'taki savasi sona erdirme konusundaki isteksizliklerini kanitliyor”.

Dmitri Peskov, Kiev'in, ABD ve diger Batili ülkelerden askeri destek de dahil kapsamli destek alarak temas hattinda askeri varligini güçlendirmeye devam ettigini söyledi.

Sözcü, Kiev rejiminin çatismayi güç yoluyla çözmeye odaklandigini söyledi ve söyle konustu: 

“Bu hususlar göz önüne alindiginda, iki Cumhuriyetin liderleri, ortaya çikan durum nedeniyle sivil kayiplari ve bir insani felâketi önlemek amaciyla Rusya ve bu Cumhuriyetler arasindaki dostluk, isbirligi ve yardimlasma anlasmalarinin 3 ve 4’üncü maddelerine dayanarak, Ukrayna'nin silahli kuvvetleri ve olusumlarinin saldirganliginin püskürtülmesi için Rusya Devlet Baskanindan yardim etmesini talep etti'.

Zelenskiy'den 'Avrupa'da büyük bir savasa karsi' uyari

Ukrayna Devlet Baskani Volodimir Zelenskiy, Rusya'nin dogu Ukrayna'daki eylemlerinin Avrupa'da büyük bir savasin baslangici olabilecegi konusunda uyardi.

Sabah erken saatlerde ulusa seslenen Zelenskiy, Rus halkina da hitap etmek için konusmasinin bir bölümünü Rusça yapti.

Putin ile görüsmeye çalistigini, ancak “sessizlikle” karsilandigini söyleyen Zelenskiy, “Sessizlik, Donbas'ta olmali” dedi.

Ukrayna ve Rusya'nin iki bin kilometreden fazla ortak siniri paylastigini belirten Ukrayna Cumhurbaskani, “Bugün birlikleriniz sinirda duruyor, neredeyse 200 bin asker ve binlerce savas araci” diye ekledi.

Zelenskiy, “Liderliginiz onlarin ileriye dogru adimlarini onayladi. Bu adim, Avrupa kitasinda büyük bir savasin baslangici olabilir” dedi.

Ukrayna'nin kendisini savunacagini belirten Zelenskiy, “Saldiriya ugrarsak, ülkemizi, özgürlügümüzü, hayatlarimizi ve çocuklarimizin hayatlarini elimizden alma girisimiyle karsi karsiya kalirsak kendimizi savunuruz” diye konustu.

''Savasacak herkese silah verilecek''

Ukrayna Devlet Baskani Volodimir Zelenskiy, vatandaslari ülkeyi Rus güçlerinden korumaya çagirdi ve öne çikan herkese silah verilecegini söyledi.

Zelinskiy, Rusya'nin Ukrayna'yi karadan, havadan ve denizden topyekün isgali baslatmasinin ardindan ulusa seslenis konusmasinda, 'Ülkemizi savunuyoruz, ülkemiz için savasiyoruz ve ülkemizi koruyoruz.  Zaten silah veriyoruz ve topraklarimizi korumak için herkese, dileyen herkese, egemenligimizi savunabilecek herkese dagitacagiz. Ukrayna halkimizin gelecegi, Ukrayna'nin her vatandasina baglidir' dedi.  

Zelenskiy, muharebe tecrübesi olan ve Ukrayna savunmasina katilabilecek herkesin derhal Içisleri Bakanligi merkezlerine gitmesi gerektigini kaydetti. Insanlara evde kalmalari tavsiyesinde bulunarak, 'Güçlüyüz, her seye haziriz' diyen Ukrayna lideri, yarali askerler için kan bagisi çagrisinda da bulundu.

Sikiyönetim ilan edildi

Zelenskiy, Ukrayna'nin Rusya ile diplomatik iliskilerini kestigini ve tüm bölgelerde sikiyönetim ilan ettigini söyledi.

Ukrayna'da dün 30 gün süreyle olaganüstü hal ilan edilmisti.

Kuleba'dan 'Rusya'yi durdurun' çagrisi

Ukrayna Disisleri Bakani Dmitro Kuleba, Rusya’nin topyekun müdahale baslattigini söyledi. 

Kuleba, Twitter’den bir mesaj yayinlayarak, “Putin, Ukrayna’ya topyekun müdahale baslatti. Barisçi Ukrayna sehirleri saldiri altinda” dedi. Bakan Kuleba, mesajina söyle devam etti: “Ukrayna kendisini savunacak ve kazanacaktir. Dünya Putin’i durdurmali, durdurmak zorunda. Simdi harakete geçme zamani.”

Kuleba, Rusya’nin harekâtini “tam kapsamli bir isgal” olarak nitelendirdi ve Ukrayna'nin “kendini savunacagini ve kazanacagini” söyledi. Kuleba, “Dünya Putin'i durdurabilir ve durdurmalidir. Artik harekete geçme zamani” dedi.

Baskentte, Kiev Belediye Baskani Vitali Kliçko, Kievlilere gerekli olmadigi sürece evde kalmalarini tavsiye etti.

Rusya, Ukrayna'nin askerî altyapisinin hedef aliyor

Rusya Savunma Bakanligi, Rus kuvvetlerinin, isabet gücü yüksek silahlar araciligiyla Ukrayna’nin askerî altyapisini hedef aldigini, Ukrayna kentlerinin vurulmayacagini açikladi.

Rusya Savunma Bakanligi,  Putin’in Donbas sakinlerinin korunmasi için harekât baslatildigini duyurmasindan sonra isabet gücü yüksek silahlarla Ukrayna ordusunun tesislerini hedef alindigini belirtti. 

Savunma Bakanligi’nin açiklamasinda, “Ukrayna Silahli Kuvvetleri’nin askeri alt yapisi, hava savunma tesisleri, askeri alanlari ve havaalanlari yüksek hassasiyete sahip silahlarla etkisiz hale getiriliyor” denildi. Bakanlik, sivil altyapinin hedef alinmadigini bildirdi.

Rusya’nin güneyindeki Ukrayna sinir yakinlarinda bulunan büyük kentlerin havaalanlarindan uçuslar bugün durduruldu.

Uluslararasi medya, Rus haber ajanslarina dayanarak, Ukrayna’daki askeri tesislere roket saldirilari düzenlendigini, Rus askerlerinin güneydeki Odessa ve Mariupol’a indiklerini, ayrica Kiev’deki Boryspil havaalaninda bulunan yolcu ve personelin tahliye edildigi belirtildi. 

Ukrayna’dan karsi ates

Ukrayna Savunma Bakanligi da dogudaki askeri birlikler, kontrol merkezleri ve askeri alanlarin yogun Rus bombardimani altinda oldugunu duyurdu.

Ukrayna Hava Kuvvetlerinin Rus hava saldirisini geri püskürtmeye çalistigi da belirtildi. Ukrayna ordusu, ülkenin dogusundaki Luhansk’da 5 Rus uçagi ve 1 helikopterin düsürüldügünü ileri sürdü. Ancak bu açiklama Rusya tarafindan yalanlandi.

Ukrayna’nin baskenti Kiev havaalanindan bu sabah silah ve patlama sesleri gelmis, sirenler çalismisti. Kiev disinda batidaki Lviv’de de sirenler çalisti, ancak CNN her iki kentte de sabah normal trafigin sürdügünü aktardi. Birçok ülke savas tehlikesi nedeniyle diplomatik personelini Kiev’den Lviv’e aktarmisti.

Kuzey dogudaki Harkiv kentinde de patlama oldugu Belediye Baskaninin vatandaslardan evlerinde kalmalarini istedigi, durum sakinlesinceye kadar okullardan devlet kurumlarina her yerin kapali olacagi belirtildi.

Bu arada, baskenti Kiev'de acil durum sirenleri çaldi ve insanlar sehirden kaçmaya basladi.  Otoyolu tikayan arabalarin akisi fotograflara yansirken, sosyal medyadaki ifadeler, artan bir panik duygusuna isaret ediyor.

Kiev'de çok sayida insan siginmak için yer alti metro istasyonlarina akin etti. Bazilari bomba siginaklarina ve bodrumlara kaçti.  Kentte sokaklarda çok az insan bulundugu ve insanlarin bankamatiklerde siraya girdigi belirtiliyor. Süpermarketlerde de kuyruklar oldugu kaydediliyor.

Belarus sinirindan asker tasinmasi

CNN, sabah Rus askeri araçlarinin Belarus üzerinden Ukrayna’ya girdigini duyurdu.  Belarus’un Ukrayna siniri Veselovka’dan, bu sabah yerel saatle 6.50’de askeri araç konvoyunun Ukrayna’ya girdigi görüntüleri aktarildi. 

ABD Savunma Bakanligi’nin (Pentagon) bu durumu takip ettigi, askerlerin hangi ülkeye ait oldugu konusunun netlik kazanmadigi belirtildi. 

Rusya’nin son dönemde Ukrayna ile Belarus sinirina tank, asker ve askeri teçhizat yiginagi yaptigi belirtilmis, iki ülke sinirda askeri tatbikat yapmisti.

Öte yandan, Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin ile Belarus Devlet Baskani Aleksandir Lukasenko, bu sabah yerel saatle 05.00’te telefon görüsmesi yaptilar. Yerel basina göre Putin, Donbas ve Ukrayna sinirindaki durumla ilgili Lukasenko’ya bilgi verdi. 

Lukasenko: 'Güçlerimiz bu operasyonda yer almiyor' 

Belarus Devlet Baskani Alexander Lukasenko, Belarus güçlerinin Donbas'taki Rus özel operasyonuna katilimini yalanladi.

Belarus devlet haber ajansi BelTA'nin nin haberine göre Lukasenko yaptigi açiklamada, ''Belarus tarafindan desteklenen Rus kuvvetlerinin, Ukrayna'nin Rusya ve Beyaz Rusya ile olan sinirina sabah 5'te saldirdigi'' yönündeki haberine tepki gösterdi ve ''Güçlerimiz bu operasyonda kesinlikle yer almiyor' dedi.  

Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin ile Ukrayna'daki durumla ilgili yaptigi görüsmenin bazi ayrintilarini açiklayan Lukasenko, ''Bana durumun tüm ayrintilarini ve en önemlisi devam eden gelismeleri anlatti. Ona göre operasyonun amaci açik: Donetsk Oblasti ve Luhansk Oblasti'ndaki halkin soykirimini durdurmak' dedi.

Hava sahasi kapali

Ukrayna hava sahasi, bugün erken saatlerde sivil havaciliga kapandi. Israil’in Tel Aviv-Toronto seferini yapan El Al Havayollari uçagi, Ukrayna hava sahasinin kapatilmasiyla Romanya, Macaristan, Polonya hava sahasini kullanmak zorunda kaldi. 

Rusya da Kirim ve Rostov’un aralarinda oldugu bazi bölgelerin hava sahasini kismen kapatti.

THY Genel Müdürü Bilal Eksi, sosyal medya hesabindan, ''Ukrayna hava sahasinin kapatilmasi sebebi ile bugünkü tüm Ukrayna seferlerimiz iptal edilmistir'' paylasiminda bulundu.

Biden: 'Dünya Rusya'dan hesap soracak'

ABD Baskani Joe Biden, Putin'in 'önceden tasarlanmis savasi' seçtigini söyledi ve 'Dünya Rusya'dan hesap soracak' dedi. Biden, Rus mevkidasi Vladimir Putin'i 'felaket bir can kaybi ve insan istirabi getirecek önceden tasarlanmis bir savas' seçmekle suçladi.

Biden, durumu Beyaz Saray'dan izleyecegini ve sabah G7 muadilleriyle görüsecegini söyledi. ABD'nin Rusya'ya karsi 'güçlü, birlesik bir yanit' saglamak için NATO müttefikleriyle koordineli olacagini belirtti. 

Joe Biden'in açiklamasi söyle:

'Baskan Putin, feci bir can kaybi ve insan istirabi getirecek önceden tasarlanmis bir savasi seçti. Bu saldirinin getirecegi ölüm ve yikimdan yalnizca Rusya sorumludur ve ABD ile Müttefikleri ve ortaklari birlesik ve kararli bir sekilde karsilik verecektir. Dünya Rusya'dan hesap soracak.

Durumu bu aksam Beyaz Saray'dan izleyecegim ve ulusal güvenlik ekibimden düzenli güncellemeler almaya devam edecegim.

Yarin sabah G7'deki mevkidaslarimla bir araya gelecegim. Ardindan ABD ile müttefiklerimizin ve ortaklarimizin Ukrayna'ya ve küresel baris ve güvenlige karsi bu gereksiz saldirganlik eylemi için Rusya'ya dayatacagi diger sonuçlari duyurmak için Amerikan halkiyla konusacagim.

Ittifak'a yönelik herhangi bir saldirganligi caydiracak güçlü ve birlesik bir yanit saglamak için NATO Müttefiklerimizle de koordinasyon içinde olacagiz. Bu gece ben ve esim, Ukrayna'nin cesur ve gururlu insanlari için dua ediyoruz.'

BM’den Putin’e 'askerlerini çek' çagrisi

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya’ya Ukrayna’ya yönelik askeri girisime son vermesi çagrisinda bulundu.

BM Güvenlik Konseyi’nin toplantisinin ardindan konusan Guterres, Putin’i uyararak, Rusya’nin askeri müdahalesinin yalnizca Ukrayna için “yikici”, Rusya için “trajik” degil, küresel ekonominin sonuçlari üzerinde öngörülemeyen etkileri olacagini söyledi. 

Guterres, Covid’in etkisinden çikildigi, birçok gelismekte olan ülkenin toparlanmaya ihtiyaci oldugu bir anda petrol fiyatlarinda yükselme, Ukrayna bugday ihracatinda fiyat artisi ve uluslararasi piyasalarda istikrarsizligin neden oldugu faiz artislariyla çok büyük zorluklar olusacagini söyledi.

Basina yaptigi açiklamada konusmasina “Bu BM Genel sekreteri olarak görevimdeki en üzücü an” sözleriyle baslayan Antonio Guterres, konusmasini “Bu çatisma durmali” diyerek bitirdi.

Stoltenberg: 'Pervasiz saldiri'

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya'nin 'sayisiz sivil hayatini tehlikeye atan' 'Ukrayna'ya pervasiz saldirisini' siddetle kinadi.   

Genel Sekreter, birkaç NATO üyesiyle sinir komsusu olan Ukrayna'nin isgalini degerlendirmek üzere NATO büyükelçilerini bir toplantiya çagirdigini ve ''Ukrayna'daki durumu ve Rusya'nin sebepsiz saldirisinin sonuçlarini'' ele alacaklarini kaydetti.  

Stoltenberg, ''Tekrarlanan uyarilarimiza ve yorulmak bilmeyen diplomatik çabalarimiza ragmen, bir kez daha Rusya, egemen ve bagimsiz bir ülkeye karsi saldirganlik yolunu seçti. Bu, uluslararasi hukukun ciddi bir ihlalidir ve Avrupa-Atlantik güvenligine ciddi bir tehdittir. Rusya'yi askeri harekati derhal durdurmaya ve Ukrayna'nin egemenligine ve toprak bütünlügüne saygi duymaya çagiriyorum 'dedi.  

Genel Sekreter, ''bu korkunç zamanda Ukrayna halkinin yaninda olduklarini ve NATO'nun tüm müttefikleri korumak ve savunmak için gereken her seyi yapacagini'' kaydetti. 

AB: ''Moskova'yi sorumlu tutatacagiz''

Avrupa Komisyonu Baskani Ursula von der Leyen, Kremlin'in dogu Ukrayna'daki ayrilikçilari savunmak için askeri bir operasyon baslattigini duyurmasinin ardindan Avrupa Birligi'nin Ukrayna'ya yönelik 'haksiz saldiridan Moskova'yi sorumlu tutacagini'' duyurdu.

Ursula von der Leyen, Twitter'dan yaptigi paylasimda, 'Bu karanlik saatlerde aklimiz, bu sebepsiz saldiriya maruz kalan ve hayatlarindan korkan masum kadin, erkek ve çocuklarla Ukrayna ile birlikte' dedi.

AB liderleri, dün Rusya'ya karsi ilk Avrupa yaptirimlarinin yürürlüge girmesinin ardindan bugün Brüksel'de acil bir zirvede toplanacak.

Çin: 'Isgal demek önyargili''

Çin, Disisleri Bakanligi sözcüsü Hua Chunying, düzenledigi basin toplantisinda, Rusya'nin askeri harekatini bir 'isgal'' olarak adlandirmayi reddetti ve bunu 'önyargili' bir terim olarak nitelendirdi.

Çin'in Rus ve Ukraynali liderlerle temas halinde olup olmadigina dair sorulardan kaçinan Hua, kendisine defalarca Pekin'in olayi kinayip kinamadigi yönündeki sorulara karsilik, ''Çin son durumu yakindan izliyor ve tüm taraflari temkinli olmaya ve durumun kontrolden çikmasini önlemeye çagiriyoruz'' dedi. 

Ukrayna'daki Çin büyükelçiligi, vatandaslarini 'ciddi rahatsizliklar' için uyanik olmalari ve mümkün oldugunca evde kalmalari konusunda uyardi.

Siber saldiri

Rusya'nin Ukrayna'ya yönelik askeri operasyonu dün aksama dogru yasanan siber saldiriyla basladi. 

Ukraynali bir yetkili Telegram'da Çarsamba günü yapilan bir siber saldirinin ardindan birkaç Ukrayna hükümeti web sitesinin kapandigini ve bankalarin web sitelerinin de etkilendigini dogruladi.

Ukrayna dijital dönüsüm bakani Mykhailo Fedorov, yerel saat 16.00 siralarinda baslayan siber saldiri sonrasinda yasanan kesintileri oldugunu söyledi. Parlamento, Disisleri ve Savunma Bakanliklari da dahil olmak üzere çesitli eyaletteki resmi web sitelerini hedef alan 'dagitilmis hizmet reddi' (DDoS) saldirisi seklinde yasandi. 

Ukrayna hükümetinin web sitelerine yönelik en son siber saldiri dalgasiyla birçok resmi site kilitlendi. 

Petrolün varilli 100 dolari asti

Rusya'nin Ukrayna'ya yönelik operasyon kararinin ardindan petroldeki yükselis ivme kazandi. petrol fiyatlari varil basina 100 dolari asti.

BBC'nin haberine göre, bu fiyatlar, uluslararasi Brent ham petrol vadeli islemlerinin yedi yildan uzun süredir gördügü en yüksek seviyeler.

Rusya, Suudi Arabistan'dan sonra ikinci büyük ham petrol ihracatçisi. Ayni zamanda dünyanin en büyük dogalgaz ihracatçisi.

CMC Markets piyasa analisti olan Tina Teng, 'Fiyatlarin ivmeyi korudugunu görebiliyorduk' dedi ve ekledi: 'Yatirimcilar, ABD'nin Rusya'ya uyguladigi yaptirimlarin ana tedarik kaynagi olan Kuzey Akim 2 gaz boru hattini hedef almasi nedeniyle arzin daha da sikilasmasindan endise ediyor.' 

IG piyasa stratejisti Yeap Jun Rong, 'Rusya'nin hamleleri, ekonomik yaptirimlarin saldirganligi engellemede önemli bir etkisi olmadigini gösteriyor. Yakinda Batidan gelecek yeni misilleme önlemleriyle, durum herhangi bir gevseme belirtisi göstermeyebilir' dedi.

Rusya piyasalari çöktü

Rusya ordusunun Ukrayna topraklarina girdiginin açiklanmasiyla Rusya piyasalarinda çöküs meydana geldi. Bu sabah, dolar 90 rubleyi, avro da 100 rubleyi geçti.

Moskova borsasinda islemler durduruldu. Borsada da islemlere sinirli olarak baslanacagi açiklandi.

Rusya Merkez bankasi, rubledeki sert düsüs nedeniyle piyasaya müdahale karari aldi. Döviz satisina baslanmasi üzerine dolar 86, avro 97 rubleye geriledi.

Çanakkale Bogazi'nin kapatilmasini istedi

Ukrayna’nin Ankara Büyükelçisi Vasil Bodnar, “Türkiye’nin Çanakkale Bogazini kapatmasini” istedi.

Bodnar, Twitter üzerinden su mesaji paylasti:  

“Türk yönetimine sesleniyorum #Ukrayna’ya yardim ediniz. Çanakkale Bogazi’nin kapatilmasi için talepte bulunuyoruz. Rus tarafina yaptirim uygulanmasini istiyoruz. Buradaki Ruslarin hisselerine el konulmasini talep ediyoruz.”

Türklere seyahat uyarisi

Disisleri Bakanligi, Ukrayna'daki Türk vatandaslarina seyahatten kaçinmasi' uyarisinda bulundu. 

Bakanliktan yapilan açiklamada, 'Ukrayna’da yasayan degerli vatandaslarimiz, Ukrayna hava sahasi halen kapalidir. Mevcut asamada evlerinizde veya güvenli bir yerde kalmanizi, seyahatten kaçinmanizi rica ediyoruz. Ülkeden ayrilmak isteyenler için gerekli destek ve yönlendirme saglanacaktir' denildi.