Sait KARADUMAN


Devşirme

Devşirme


Devşirme, devşirmek fiilinden gelir ve toplanmak anlamındadır.

 

Osmanlı Devleti’nin ele geçirdiği, özellikle Rumeli ve Balkanlardaki Hıristiyan topluluklardan, genç ve yetenekli çocukların alınarak, sıkı bir eğitim altında, üstün bir asker ve yönetici oluşturma sisteminin adıdır.

 

Devşirme Roma, Bizans ve birçok İslam devletinde yabancı ülke halklarından gençlerin yetiştirilmesi şeklinde görülmüştür.

 

Osmanlı’da ise devşirme sistemi kendi uyruğundan gençlerin yetiştirilmesine dayanıyordu.

 

1.Murat döneminde asker ihtiyacının artması üzerine, askerlik yapmaya elverişli Hıristiyan çocukların 5’te 1’inin alınarak, Türk-İslam terbiyesi ve askeri terbiyenin verilmesiyle Pençik uygulaması başladı.

 

Devşirme Sistemi ilk kez Çelebi Mehmet zamanında, Balkanlarda uygulanmaya başlandı.

 

2. Murat zamanında kanunlaştı. Önceden Rumeli’de uygulanan devşirme işi 15. yüzyılda Anadolu’da da yapılmaya başlandı.

 

Bu çocuklar güçlü ve dövüşmeye yatkınsa Yeniçeri Ocağı’na, zeki ve yetenekli ise saraya alınırdı.

 

Enderun Mektebi, devşirme bürokratları yetiştirirdi.

 

Osmanlı Devleti’ndeki büyük komutanların, devlet adamlarının ve vezirlerin birçok kısmı devşirme sisteminden gelirdi.

 

Rum Mehmet Paşa, Yunus Paşa, Veli Mahmut Paşa, Kuyucu Murat Paşa, Rüstem Paşa, Pargalı İbrahim Paşa ve Sokullu Mehmet Paşa gibi Sadrazamlığa dahi yükselebiliyorlardı.

 

Devşirme için, Arnavut, Boşnak, Rum, Sırp, Bulgar ve Hırvat çocuklar tercih edilirdi.

 

Askeri kabiliyeti en üst düzeyde olanlar Yeniçeri, diğerleri ise Cebeci, topçu, lağımcı ve tersane hizmetlisi gibi Kapıkulu Ordusu’nun birimlerini oluştururdu.

 

Zeki olanlar ise saraya giderdi.

 

İlk önce gönüllülere yer verilirdi.

 

Türk, Kürt, Acem, Gürcü çocukları devşirilmezdi.

 

Günümüzde de devşirmeler var elbette.

 

Dün olduğu gibi bugün de Türklere yer yok, Kürtlere yer yok…

 

Daha dün Saraya küfredenler, hırsızlar, çökücüler, dolandırıcılar, uyuşturucu pazarlayanlar.

 

Dahası, Katarı, Arabı, Suriyelisi, Iraklısı, İranlısı…

 

Daha daha…

 

Dün devleti var etmek için devşirme yapılırken bugün yok etmek için yapılıyor.